Κυριακή 23 Νοεμβρίου 2008

Ο Αλή Ντίνο Μπέη (1890-1938)




Γεννήθηκε στην Πρέβεζα, μεγαλογαιοκτήμονας, σπούδασε πολιτικές επιστήμες στη Σορβόνη, γελοιογράφος στην « Πρωία», «Σατανάς», «Φλιτ». Εκλέχτηκε δύο φορές Βουλευτής Πρέβεζας με το προοδευτικό κόμμα του Παπαναστασίου. Από τα ιδρυτικά μέλη του Σωματείου Σκιτσογράφων και στη συνέχεια Πρόεδρος και Ταμίας του σωματείου Εικαστικών Τεχνών και γενικός Έφορος στη Στέγη γραμμάτων και Τεχνών.
Τα Βιογραφικά στοιχεία, τα σκίτσα και το παρακάτω κείμενο του Ζαχ. Παπαντωνίου αντλήθηκαν από το καλαίσθητο λεύκωμα που εξέδωσε ο Δήμος Πρέβεζας και η Δημοτική βιβλιοθήκη αφιερωμένο στον Πρεβεζάνο σκιτσογράφο με τίτλο «Αλή Ντίνο Μπέη, Σκιτσογράφος (1890-1938)»




Τα σχέδια του Ντίνο



«Χιουμοριστικό του σχέδιο ήταν από εκείνα που δεν έχουν τοπικό χαρακτήρα, ούτε δείχνουν μια έντονη ατομικότητα-ελάχιστα άλλωστε στο τελευταίο τούτο στη διεθνή γελοιογραφία-θα μπορούσε όμως για την εξαιρετική καθαρότητα της γραμμής του να βρει θέση στα καλύτερα ευθυμογραφικά φύλλα της Ευρώπης. Ουμοριστής κι ενώ ήταν τόσο μανιώδης απλουστευτής, δεν έπεφτε στο μηχανικό και στο γεωμετρικό. Η γραμμή του ήταν πάντα γελαστή, πάντα δροσερή και χυμώδης. Στοχάζονταν και κόποιαζε για ένα σχέδιο. Όταν όμως το ετοίμαζε για τη δημοσιότητα δεν είχε ούτε να προσθέσει ούτε να αφαιρέσει τίποτα.
Στα εδάφη της πολιτικής γελοιογραφίας ο Ντίνο μπήκε κάμποσες φορές. Πολύ λίγο τον ευχαριστούσε. Η επικαιρότης δεν τον τραβούσε. Σαρκαστής δεν ήθελε να είναι και όταν από ανάγκη της επικαιρότητας γινόταν τέτοιος φρόντιζε να αποσύρεται νωρίς. Η κλίση του και το ταλέντο του ήταν κυρίως στην κοινωνική γελοιογραφία. Ένα από τα θέματά του ήταν η αλβανική ηθογραφία. Ανώτερος από φανατισμούς, αμερόληπτος παρατηρητής.
Ο Ντίνο ήταν μπέης αυτό όμως δεν τον εμπόδισε να σατυρίσει ένα μπέη της Τσαμουριάς. Οι βαθιές υποκλίσεις, τα κινήματα της υποταγής, οι τεμενάδες των χωρικών μπροστά στον μικρό γαιοκτήμονα, τα μικρά αυτά πρόσωπα με την τοπική ενδυμασία, κοιταγμένα κάπως «εκ των άνω» από ψηλή σκοπιά, για να μικραίνουν καθώς ήθελεν ο Ντίνο και ν’ αυξάνεται ο κωμικός των χαρακτήρας- κατά την προοπτική την τόσο αγαπητή στο Γάλλο γελοιογράφο του πλήθους Καπί- όλα αυτά ήταν μια εντελώς ασυνήθιστη γελαστή ηθογραφία, συνθέσεις με λιτότητα, με καθαρότητα, με ευαισθησία. Γελοιογράφησε και τον αργό ελληνικό χορό. Μιλούσε και χωρίς τίτλο. Το σχέδιό του ήταν καθ’ αυτό αισθητικό. Δύσκολα μπαίνουμε στην ψυχολογία ενός Μπέη της Αλβανίας, μουσουλμάνου, βουλεβαρδιέρου του Παρισιού, που έχασε τη μεγάλη περιουσία και τελείωσε γελοιογράφος.
Ο Ντίνο ήταν ένας απλός και εράσμιος άνθρωπος, ένας διεθνής, για κάθε σαλόνι, για κάθε πλαζ, ένας ευχάριστος, ένας λεπτός κι ένας αγαθός. Ήταν περισσότερο καλλιτέχνης παρά μπέης»



ΖΑΧ. ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ, Ελεύθερο Βήμα 8/11/1938